Diverse componenten uitgelegd

Condensatoren

Condensatoren, of capacitors, zijn passieve componenten waarin lading opgeslagen wordt. De mate waarin deze lading opgeslagen kan worden, is de capaciteit van de condensator. Deze capaciteit wordt weergegeven in Farad. Er zijn diverse soorten condensatoren, waaronder folie-condensatoren, keramische condensatoren en elco’s. De foliecondensator bestaat uit twee metaalfolies met daaraan een draad. Keramische condensatoren zijn diëlektrisch, doordat ze bestaan uit metaal en keramiek. De elektroden zijn hierdoor niet positief of negatief geladen. Elco's of elektrolytische condensatoren, bestaan uit twee lagen aluminiumfolie, gescheiden door een dunne laag (bijvoorbeeld papier), gedrenkt in elektrolyt. Elco’s worden onder andere vaak toegepast wanneer een capaciteit van meer dan 1 uF nodig is, voor het stabiliseren van voedingsspanningen en in schakelende voedingen.

Diodes

Een diode is een component dat er voor zorgt dat de stroom voornamelijk in één richting doorgelaten wordt. De stroom gaat pas in deze doorlaatrichting lopen wanneer de spanning een bepaalde waarde bereikt heeft. Diodes bestaan er in veel verschillende uitvoeringen. Zo zijn er bijvoorbeeld zenerdiodes en schottky diodes. Zenerdiodes gaan bij een bepaalde spanning ook in sperrichting de stroom doorlaten. Schottkydiodes zijn diodes met een lage doorlaatspanning en sperspanning.

Diodes worden soms ook gelijkrichters genoemd, omdat ze gebruikt kunnen worden om wisselspanning om te zetten in gelijkspanning. Een bruggelijkrichter is bijvoorbeeld een component bestaande uit 4 diodes die een wisselspanning omzet naar een gelijkspanning.

Elektronenbuizen

Elektronenbuizen - ook wel vacuümbuis of radiobuis genoemd - zijn de beginselen van de elektronische componenten. Momenteel worden deze buizen haast niet meer gebruikt voor deze doeleinden. Zo zijn diodes, triodes, tetrodes, pentrodes, heptodes en octodes elektronenbuizen met elk zijn eigen werking.

De diode buis heeft twee elektroden, en wordt gebruikt voor gelijkrichting van wisselstroom. De triode buis heeft één rooster waarmee met een kleine spanningsverandering een grote stroomverandering tussen de anode en kathode gemaakt kan worden, dit is het begin van de versterker. De tetrode buis heeft twee roosters, dit zorgt voor een nog grotere versterking. De pentode buis heeft drie roosters waarmee het bijdraagt aan nog een grotere versterking en deze buis heeft 5 actieve aansluitingen. De hexode, heptode en octode hebben vier, vijf of zes roosters en deze functioneren vooral als frequentieomvormers of radio ontvangers.

FET’s

Een veldeffecttransistor of ook wel FET genoemd is een unipolaire transistor met 3 aansluitingen, de source, de drain en de gate. De FET bestaat uit een geleiderskanaals tussen 2 aansluitingen, namelijk de source en de drain. De gate heeft hier invloed op. FET’s worden vaak gebruikt bij versterkerschakelingen, Cmos-IC’s maar ook als elektronisch relais.

Gelijkrichters

Een gelijkrichter is een schakeling die een wisselspanning omzet in een gelijkspanning. Dit wordt gedaan door een of meerdere diodes te plaatsen op de wisselspanning. Dit zorgt ervoor dat de spanning niet meer kan wisselen zoals bij een wisselspanning. Om een wisselspanning om te zetten naar een gelijkspanning heeft u 4 diodes nodig, deze worden toegepast zoals hiernaast afgebeeld in een vierkant. De hoeken van het vierkant zijn ingangen en uitgangen. Door de diodes kan de spanning maar naar één kant; naar de pluszijde als het positief is en naar de minzijde als het negatief is. 

U kunt natuurlijk ook gewoon de gewenste gelijkrichter kant en klaar halen in plaats van vele diodes te moeten monteren.

HF-, EMC-componenten

HF- en EMC-componenten zijn vooral ontstoringsfilters, ringkernen en voedingsontstoringsfilters. Deze componenten voorkomen storing op andere delen van een schakeling of op het lichtnet.

IC’s

Een IC - ook wel integrated circuit genoemd - is een chip met daarin verschillende elektronische componenten welke op halfgeleidermateriaal geplaatst zijn. Dit zorgt ervoor dat er minder ruimte nodig is op een printplaat, en maakt daardoor ook het fabriceren goedkoper. IC’s worden vooral gebruikt bij grote schakelingen om ruimte op de printplaat te besparen.

LED’s

Een LED is een component dat licht uit kan zenden. De afkorting staat voor Light Emitting Diode. De kleur van de led is afhankelijk van het materiaal dat gebruikt wordt. LED’s laten, net als diodes, de stroom in één richting door en zenden licht uit op het moment dat er stroom doorheen gaat.

LED’s zijn er in veel verschillende kleuren en uitvoeringen. Zo zijn er onder andere LED’s die bedraad zijn, als ook SMD LED’s, Power LED’s met een hoger vermogen en UV LED's die ultraviolet licht uitstralen.

Microcontrollers, kristallen

Een microcontroller is een chip die u kunt programmeren met software om zo tot verschillende toepassingen te komen. Ze zijn te verkrijgen in 8, 16, 32, en 64 bit versies. Een microcontroller is een gesloten chip met hierin een CPU, geheugen voor het programma (rom) data-opslag van de binnengekomen informatie (RAM), I/0 in en uitgangen, voor het communiceren met de sensoren en om randapparatuur aan te sturen. Microcontrollers komt u tegenwoordig in veel dagelijkse producten tegen, zoals in uw mobiele telefoon, magnetron, of zelfs uw wasmachine.

Kristallen in de componentwereld zijn kwartskristallen waarmee u een constante frequentie kan maken. Deze kunnen gebruikt worden om een frequentie uit te filteren of een groter bereik door te laten of juist te filteren. Deze kristallen worden vaak geplaatst in een metalen behuizing, maar er zijn ook miniatuur-kristallen in een kunststof behuizing. Enkele toepassingen van kristallen zijn bijvoorbeeld mobiele telefoons, computers, radio’s enz.

Potentiometers

Een potentiometer, of potmeter, wordt gebruikt als variabele weerstand. Er zijn verschillende soorten potmeters, waaronder de draaipotmeter, de schuifpotmeter en de meerslagen potmeter. De weerstand van deze potmeters is afhankelijk van de stand waarin ze gezet worden. Potentiometers zijn te verkrijgen in logaritmische (waarbij de weerstand logaritmisch verloopt) en lineaire (waarbij de weerstand lineair verloopt) uitvoering. Doordat het menselijk oor ook logaritmisch is, wordt dit type potmeter vaak gebruikt als volumeknop.

Spanningsregelaars

Een spanningsregelaar is een component dat ervoor zorgt dat de spanning constant blijft, ondanks dat de ingangsspanning sterk varieert blijft de uitgangsspanning constant. Door deze spanningsverschillen kan het component zeer warm worden en is een koelblok aan te raden.

Spoelen, smoorspoelen

Spoelen worden gebruikt om een magnetisch veld op te wekken. Dit wordt gedaan door een geleidende draad op te wikkelen op een spoelvorm, hier stroom door te laten lopen om zo een magnetisch veld op te wekken. Enkele voorbeelden waar een spoel gebruikt wordt, is bijvoorbeeld een relais waar een spoel de contacten laat bewegen, of een transformator waarin 2 spoelen de spanning omzet.

Een smoorspoel is een component met draadwikkelingen rond een magnetiseerbare, weekijzeren kern. Dit zorgt ervoor dat er een zelfinductie ontstaat waardoor stroomveranderingen worden tegengewerkt. Smoorspoelen werden in het verleden vaak gebruikt bij TL-buizen, tegenwoordig worden hier elektronische voorschakelapparaten voor gebruikt.

Thyristoren en triacs

Een thyristor is een halfgeleider en gedraagt zich als een schakelbare diode, deze wordt met een stuurspanning op de gate geschakeld van anode naar kathode. Deze stuurspanning is een puls waardoor de schakeling ingeschakeld blijft. Bij een negatieve spanning op de anode word de spanning tussen de anode en de kathode verbroken, en werkt hij als een isolator tussen kathode en anode

Een triac is een dubbele thyristor die antiparallel geschakeld is. Dit zorgt ervoor dat de triac om kan gaan met wisselspanning. Er bestaat dus geen anode of kathode meer zoals bij de tryristor. Wel bestaat de gate er nog welke ervoor zorgt dat er stroom kan lopen tussen elektrode 1 en elektrode 2 bij een pulsspanning. De triac kan gaan sperren als de stroom tussen elektrode 1 en elektrode 2 beneden de houdstroom komt.

Transistoren

Transistors worden gebruikt om elektronische signalen (trillingen) te versterken. Het woord transistor is een samenvoeging van Transfer Resistor, oftewel overdrachtsweerstand. Een transistor bestaat uit een halfgeleiderkristal met een afgesloten behuizing en heeft 3 aansluitingen.

Transistoren zijn op te delen in twee hoofdgroepen, namelijk bipolaire transistors en FET’s.

Bipolaire transistors worden weer opgedeeld in PNP (n-halfgeleiderlaag tussen twee p-halfgeleiderlagen) en NPN (p-halfgeleiderlaag ingesloten door twee n-halfgeleiderlagen) transistors. Hierbij staat P voor positief en N voor negatief, wat weer betrekking heeft op de elektronen in de betreffende laag.
Een FET (Field Effect Transistor) is een unipolaire transistor. In tegenstelling tot bipolaire transistors, loopt bij een unipolaire transistor geen stroom door de gate.

Weerstanden

Weerstanden vallen onder de passieve componenten. Ze zorgen ervoor dat elektrische stroom beperkt doorgelaten wordt, waardoor kortsluiting in een schakeling voorkomen kan worden. De weerstand wordt weergegeven in Ohm. Hoe hoger dit getal is, des te sterker de weerstand is. De gekleurde ringen op de weerstand geven de sterkte van de weerstand aan.